Przejdź do zawartości

Ludgarda meklemburska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ludgarda
księżna wielkopolska
Okres

od 1273
do 1283

Jako żona

Przemysł II

Następczyni

Ryksa szwedzka

Dane biograficzne
Dynastia

meklemburska

Data urodzenia

1260 lub 1261

Data śmierci

11/14 grudnia 1283

Miejsce spoczynku

Katedra w Gnieźnie

Ojciec

Henryk I Pielgrzym

Matka

Anastazja Barnimówna

Mąż

Przemysł II

Ludgarda meklemburska (ur. między 1259 a 1261, zm. między 11 a 14 grudnia 1283[1]) – córka Henryka I Pielgrzyma (lub, według Rocznika kaliskiego i Rocznika Traski, Mikołaja Kaszuby, księcia Kaszubów[2]) i Anastazji Barnimówny, żona Przemysła II.

Ślub Ludgardy mającej 12-14 lat z 17-letnim księciem Przemysłem II odbył się w 1273 roku w Szczecinie[1]. Za wyswatanie pary odpowiedzialny był książę szczeciński o imieniu Barnim[3]. Po ślubie para nowożeńców przybyła do Poznania, gdzie była witana w uroczystej procesji przez m.in. księcia kaliskiego Bolesława Pobożnego i jego żonę Helenę oraz biskupa poznańskiego Mikołaja[1]. Ich pożycie nie układało się szczęśliwie. Najprawdopodobniej było to spowodowane niepłodnością Ludgardy[1].

W 1281 roku Ludgarda wraz z mężem Przemysłem II przebywała w Kaliszu[4].

Zmarła 10 lat po ślubie. 15 grudnia 1283 została pochowana w katedrze gnieźnieńskiej.

Według Jana Długosza została dźgnięta nożem i uduszona (lub podcięto jej gardło) przez sługę swego męża na jego żądanie[5], a później mąż urządził jej uroczysty pogrzeb podczas którego ją opłakiwał[6]. Wg Kroniki oliwskiej śmierć Przemysła II była zemstą za jej zabójstwo[7]. Postać księżnej stała się kanwą wielu wierszy, poematów, pieśni, tragedii, m.in. Adama Naruszewicza, Franciszka Karpińskiego, przedstawienia plenerowego Jacka Kowalskiego czy niezachowanej średniowiecznej Pieśni o Ludgardzie. Ze względu na traktowanie jej zgonu jako męczeństwa dla obrony nienaruszalności sakramentu małżeństwa wykształcił się jej kult. W Kronice oliwskiej określono ją mianem świątobliwej (łac. sancte)[8].

Jacek Kowalski napisał również artykuł o wzmiankach na temat zamku Przemysła i Ludgardy w literaturze średniowiecznej, zawierający jego tłumaczenie średniowiecznej, rymowanej opowieści o Ludgardzie z języka niemieckiego na polski[9].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Zygmunt Boras, Lech Trzeciakowski, W dawnym Poznaniu, Wydawnictwo Poznańskie, 1969.
  2. Zagadki kryminalne Rzeczypospolitej szlacheckiej. Trucizny, zamachy, egzekucje. Kto stał za zamachami na polskich władców — Jerzy Besala, wydawnictwo Bellona, 2021. ISBN 978-83-11-16080-4 s. 31
  3. Zagadki kryminalne Rzeczypospolitej szlacheckiej. Trucizny, zamachy, egzekucje. Kto stał za zamachami na polskich władców — Jerzy Besala, wydawnictwo Bellona, 2021. ISBN 978-83-11-16080-4 s. 32
  4. Władysław Kościelniak, Krzysztof Jan Walczak, Kronika miasta Kalisza, Kalisz: Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 1989.
  5. Zagadki kryminalne Rzeczypospolitej szlacheckiej. Trucizny, zamachy, egzekucje. Kto stał za zamachami na polskich władców — Jerzy Besala, wydawnictwo Bellona, 2021. ISBN 978-83-11-16080-4 s. 33
  6. Zagadki kryminalne Rzeczypospolitej szlacheckiej. Trucizny, zamachy, egzekucje. Kto stał za zamachami na polskich władców — Jerzy Besala, wydawnictwo Bellona, 2021. ISBN 978-83-11-16080-4 s. 35
  7. Zagadki kryminalne Rzeczypospolitej szlacheckiej. Trucizny, zamachy, egzekucje. Kto stał za zamachami na polskich władców — Jerzy Besala, wydawnictwo Bellona, 2021. ISBN 978-83-11-16080-4 s. 38
  8. Zagadki kryminalne Rzeczypospolitej szlacheckiej. Trucizny, zamachy, egzekucje. Kto stał za zamachami na polskich władców — Jerzy Besala, wydawnictwo Bellona, 2021. ISBN 978-83-11-16080-4 s. 34
  9. Jacek Kowalski. „Veste kemmenâde” Przemysła i Ludgardy. „Kronika Miasta Poznania”. 4, s. 45-64, 2004. 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]